Niewola Żydów skończyła się w roku 539/ 538 p.n.e., gdy Cyrus II Wielki, król Persów, podbił Babilonię i zgodził się na powrót Żydów do Judy, która stała się autonomiczną prowincją perską – Jehud. Uwolnienie nastąpiło w wyniku tolerancyjnej polityki królów perskich [6] [7]. Część Żydów należących do plemion

Liceum PolskiMatematykaChemiaFizykaInformatykaAngielskiNiemieckiFrancuskiGeografiaBiologiaHistoriaWOSWOKPOReligiaMuzykaPlastyka Gimnazjum PolskiMatematykaChemiaFizykaAngielskiNiemieckiHistoriaBiologiaGeografiaWOSMuzykaPlastykaReligiaZAMÓW PRACE Biblia - najważniejsze informacje Stary i Nowy Testament tworzą razem Biblię (Pismo Święte). Księgi Starego Testamentu przedstawiają stworzenie świata, losy narodu izraelskiego i przymierza, jakie przez Mojżesza i Abrahama zawarł z nim Bóg - Jahwe, oraz pisma proroków. Składa się z 46 ksiąg. Nowy Testament obejmuje Ewangelie, Dzieje Apostolskie oraz Apokalipsę. Składa się z 27 ksiąg. Przez wieki Biblia była natchnieniem dla artystów. Malarze, rzeźbiarze, kompozytorzy, twórcy literatury i filmu do dziś nawiązują do Pisma Świętego. Biblia, uważana dziś za księgę nad księgami powstawała przez 1500 lat. Język Biblii: Stary Testament został spisany po hebrajsku, aramejsku i grecku (oryginały zaginęły). Nowy Testament spisano w języku greckim. Niektóre fragmenty po aramejsku. Tłumaczenia Biblii: pierwsze greckie tłumaczenie to Septuaginta (tłumaczenie siedemdziesięciu) - III-IV wiek. Pierwsze łacińskie tłumaczenie to Wulgata - koniec IV w. n. e. przekład św. Hieronima. Polskie tłumaczenie Biblii to Biblia Jakuba Wujka. Zwischen Traditionalismus und Geist der Zeit. Zwischen Traditionalismus und Geist der Zeit. Die Welt geht immer voran, das knnen wir berall sehen: an den Autos, in der Wissenschaft, in der Technik. Aber auch in der kleinsten Einheit des Daseins ist es deutlich erkennbar: die traditionellen Rollen in den heutigen Familien haben sich eigentlich nicht berall verndert. Klaus K... Biografia - Adam Mickiewicz Biografia - Adam Mickiewicz Urodził się roku w Zaosiu pod Nowogródkiem, zmarł roku w Stambule. Pochodził z rodziny drobnoszlacheckiej. Po studiach na wydziale Literatury Uniwersytetu w Wilnie uczył w szkole powiatowej w Kownie. Był współzałożycielem Towar... Obleńce inaczej robaki obłe Obleńce inaczej robaki obłe Obleńce są to robaki obłe, bezkręgowce, wolno żyjące, jak i pasożytnicze. Ciało obleńców jest wydłużone, cylindryczne lub workowatego kształtu, okryte oskórkiem wchodzącym w skład wora skórno - mięśniowego stanow... Zarys powstawanie Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski Zarys powstawanie Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski Ziemia Świętokrzyska - prastare miejsce kultu Relikwii Krzyża Chrystusa w Sanktuarium na górze Łysiec (Łysa Góra) , stała się pod koniec drugiego Tysiąclecia miejscem kultu Jego Matki Bolesnej Królowej Polski w Sanktuarium w K... Streszczenie - Krzyki nocne- Herling Grudziński streszczenie Streszczenie - Krzyki nocne- Herling Grudziński streszczenie To jeden z rozdziałow opatrzony cytatem z "Zapisków martwego domu" "My, ludzie bici-mówili- mamy odbit wnętrzności, oto dlaczego krzyczymy po nocach" Autor prowadzi rozważania o głodzie, którego nie da się oszuk... Umowa agencyjna Umowa agencyjna Umowa agencyjna należy do umów o wiadczenie usług a dokładniej do umów porednictwa. Dokładna definicja znajduje się w art. 7581 "Przez umowę agencyjn przyjmujcy zlecenie - agent zobowizuje się, w zakresie działalnoci swego przedsiębiorstwa, do stałego ... Przedstawienie obyczajów szlacheckich w XVII wieku. Przedstawienie obyczajów szlacheckich w XVII wieku. Wiek XVII decydująco wpłynął na mentalność narodową i kulturę szlachty polskiej. Brać szlachecka utworzyła swoją obyczajowość, a także własną kulturę materialną, sięgając zarówno... Studia AdministracjaHistoriaPolitologiaPrawoSocjologiaPolitykaEtykaPsychologia DziennikarstwoFilozofiaPedagogikaEkonomia Rachunkowo¶ćLogistykaReklamaZarz±dzanieFinanseMarketingStatystykaTechniczneInformatyczneAngielskiNiemieckiArchitekturaMedycynaRehabilitacjaTurystykaKosmetologia studia szkoła streszczenie notatka ¶ci±ga referat wypracowanie biografia opis praca dyplomowa opracowania test liceum matura ksi±żka
Biblia księdza Wujka – Jakub Wujek, jezuita, tłumacz Biblii na język polski, za piękno i wierność przekładu uznawany jest za najlepszego autora. Przekład Nowego Testamentu ukazał się w 1593 roku, Psalmy w 1594 roku, a całość w 1599 roku.
Biblijna odpowiedź Fakty dotyczące Biblii Kto napisał Biblię? Autorem Biblii jest Bóg, ale do jej spisania posłużył się około 40 mężczyznami. Znaleźli się wśród nich: Mojżesz, król Dawid, Mateusz, Marek, Łukasz i Jan *. Bóg przekazał im swoje myśli (2 Tymoteusza 3:16). Zastanów się nad pewnym przykładem. Biznesmen prosi asystenta, żeby napisał w jego imieniu list, i mówi, co ogólnie ten list ma zawierać. Kto jest jego autorem: asystent czy biznesmen? Oczywiście, że biznesmen. Podobnie jest z Biblią — chociaż spisali ją ludzie, to jej Autorem jest Bóg. Co oznacza słowo „Biblia”? To słowo wywodzi się od greckiego wyrazu biblía, czyli „książeczki”. Z czasem tym wyrazem zaczęto określać zbiór mniejszych ksiąg składających się na Biblię. Kiedy spisano Biblię? Zaczęto ją spisywać w 1513 roku a skończono ponad 1600 lat później — około 98 roku Gdzie znajduje się oryginał Biblii? Do naszych czasów nie zachował się żaden oryginalny rękopis Biblii. Stało się tak dlatego, że spisywano ją na nietrwałych materiałach dostępnych w tamtym okresie, takich jak papirus i pergamin. Ale na przestrzeni wieków zawodowi przepisywacze bardzo starannie sporządzali odpisy Biblii, dzięki czemu jej treść przetrwała do naszych czasów. Co to jest „Stary Testament” i „Nowy Testament”? Starym Testamentem zwykle określa się część Biblii spisaną głównie po hebrajsku *. Nazywa się ją też Pismami Hebrajskimi. Z kolei część Biblii spisaną po grecku nazywa się Nowym Testamentem albo Chrześcijańskimi Pismami Greckimi. Obie te części tworzą jedną Księgę, czyli Biblię (inaczej Pismo Święte) *. Co zawiera Biblia? Niektóre księgi biblijne opisują historię, inne zawierają prawa, proroctwa, utwory poetyckie, pieśni czy przysłowia. W Biblii znajdziemy też różne listy (zobacz „ Listę ksiąg biblijnych”). O czym mówi Biblia? Biblia zaczyna się od krótkiego opisu stworzenia nieba i ziemi przez Wszechmocnego Boga. W tej Księdze Bóg podał swoje imię, Jehowa, i zaprasza nas, żebyśmy się z Nim zaprzyjaźnili (Psalm 83:18). Biblia wyjaśnia, jak doszło do tego, że o Bogu zaczęto rozpowszechniać nieprawdziwe informacje, i jak oczyści się On z zarzutów. Mówi też, co Bóg Jehowa zrobi dla ludzi i ziemi w przyszłości i w jaki sposób usunie przyczyny naszych cierpień. Poza tym Biblia podaje praktyczne wskazówki dotyczące codziennego życia. Na przykład jakie? Jak mieć dobre relacje z innymi. „Wszystko, co chcecie, żeby ludzie wam czynili, sami też im czyńcie” (Mateusza 7:12). Co to oznacza? Powinniśmy traktować innych tak, jak sami chcielibyśmy być traktowani. Jak radzić sobie ze stresem. „Nigdy więc nie zamartwiajcie się o następny dzień, bo następny dzień będzie miał własne zmartwienia” (Mateusza 6:34). Co to oznacza? Zamiast przesadnie martwić się tym, jakie problemy mogą pojawić się w przyszłości, lepiej rozwiązywać je na bieżąco. Co robić, żeby mieć szczęśliwe małżeństwo. „Każdy z was ma kochać swoją żonę jak samego siebie. Z kolei żona powinna mieć głęboki respekt dla swojego męża” (Efezjan 5:33). Co to oznacza? Żeby małżeństwo było szczęśliwe, mąż i żona muszą się wzajemnie kochać i szanować. Czy treść Biblii została zmieniona? Nie. Uczeni dokładnie porównali starożytne manuskrypty biblijne z dzisiejszym tekstem Biblii i odkryli, że jej treść praktycznie się nie zmieniła. I nic w tym dziwnego. Przecież Bóg chce, żeby ludzie czytali i dobrze rozumieli to, co ma im do przekazania. Czy nie jest więc logiczne, że zadbał, żeby treść tej Księgi pozostała niezmieniona? * (Izajasza 40:8). Dlaczego jest tyle różnych przekładów Biblii? Większość czytelników nie zna języków, w których spisano Biblię. Jednak ta Księga zawiera „dobrą nowinę” dla ludzi z „każdego narodu, plemienia, języka” (Objawienie 14:6). Dlatego potrzebujemy przekładu Biblii w swoim języku, żebyśmy mogli ją czytać i dokładnie rozumieć. Istnieją trzy podstawowe sposoby tłumaczenia Biblii: Tłumaczenie dosłowne polega na zastępowaniu słów w jednym języku ich odpowiednikami w drugim. Tłumaczenie oddające myśli polega na doborze takich słów, które najlepiej przekazują sens tekstu źródłowego. Parafraza polega na swobodnym tłumaczeniu tekstu, tak żeby był przyjemny w czytaniu. Ale takie tłumaczenie może wypaczyć rzeczywisty sens tekstu źródłowego. Dobry przekład Biblii dokładnie oddaje to, co Bóg chciał nam przekazać. Łączy dosłowne tłumaczenie ze współczesnym, łatwym do zrozumienia słownictwem *. Kto zdecydował, co powinna zawierać Biblia? O tym, co powinna zawierać Biblia, zdecydował jej Autor, czyli Bóg. Najpierw ‛powierzył swoje święte słowa’ starożytnemu narodowi izraelskiemu. Postanowił, że to ten naród będzie czuwać, żeby do Pism Hebrajskich nie dołączono nienatchnionych tekstów (Rzymian 3:2). Czy jakieś księgi Biblii zaginęły? Nie. W Biblii nie brakuje żadnej księgi. Niektórzy twierdzą, że pewne starożytne pisma, które przez lata były ukryte, należą do kanonu biblijnego *. Jednak sama Biblia zawiera „wzór zdrowych słów”, na podstawie którego można ustalić, czy jakaś księga powinna wchodzić w jej skład, czy nie (2 Tymoteusza 1:13). Księgi natchnione przez Boga są całkowicie ze sobą zgodne. Nie można tego powiedzieć o starożytnych tekstach uważanych przez niektórych za „zaginione” księgi Biblii *. Jak odszukiwać wersety biblijne? Lista ksiąg biblijnych
Informacje o 1 przekładzie Biblii z łaciny na j, polski. Krótka notatka NA jutro potrzebuje;d Proszeeeee
Pismo Święte Nowego Testamentu i Psalmy. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem, opracował zespół biblistów polskich z inicjatywy Towarzystwa Świętego Pawła, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2005, ss. 864, cena 39 zł. Przekład Nowego Testamentu i Psalmów wydany z inicjatywy księży paulistów jest pierwszą częścią i zapowiedzią nowego, kompletnego przekładu Biblii na język polski. Będzie to już czwarty taki przekład w czasach nowszych, po Biblii Tysiąclecia (od 1965), Biblii Poznańskiej (od 1973) i tłumaczeniu biskupa Kazimierza Romaniuka (całość 1997) — albo nawet szósty, jeśli uwzględnić przekład Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzystwa Biblijnego (1966-75, bez ksiąg greckich Starego Testamentu, dodawanych potem za Biblią Tysiąclecia), oraz przekład ekumeniczny, który może zostać ukończony wcześniej (NT i Psalmy 2001). Nie tak dalekie od kompletności są też przekłady rozsiane po tomach seryjnych komentarzy biblijnych. W tej sytuacji rodzi się pytanie o potrzebę nowego przekładu, a następnie o jego miejsce na tle dotychczasowych. Na początku zauważmy, że sama mnogość przekładów jest pewnym dobrem. Oryginalnego tekstu nie da się w pełni oddać; z powodu różnic między językami zdania przetłumaczone albo nie przekazują wszystkiego z oryginału (tak się dzieje przy przekładach bardziej literalnych), albo też dodają do tekstu nieco interpretacji (przekłady swobodne i parafrazy). Kto nie zna języka oryginału, a chce upewnić się co do znaczenia tekstu, powinien więc porównywać różne przekłady. Tymczasem w Polsce nie tylko laicy, ale i duszpasterze oraz studenci teologii przeważnie zadowalają się samą Biblią Tysiąclecia i reagują zaskoczeniem na odmienne brzmienie pewnych tekstów w innych przekładach, a czasem wręcz nie bardzo zdają sobie sprawę z ich istnienia. Mało znany pozostaje fakt, że w ankiecie biblistów polskich z 1999 r. to nie Biblia Tysiąclecia została uznana za najlepszy przekład polski, lecz Biblia Poznańska. Zatem każdy nowy, wartościowy przekład z natury rzeczy poszerza znajomość Pisma Świętego. Czym wyróżnia się najnowszy przekład? Wzorem dla niego były powstałe w wielu krajach „Biblie pastoralne”, przygotowywane z inspiracji tego samego zgromadzenia paulistów. Są to tłumaczenia ujęte w języku przystępnym i opatrzone dość obszernymi objaśnieniami ujętymi w formie przydatnej dla zwykłego czytelnika i duszpasterza. Na tle dawniejszych tłumaczeń, a szczególnie Biblii Tysiąclecia, obecne okazuje się więc nieco mniej dosłowne, ale za to bardziej zrozumiałe i jaśniejsze. Największa różnica występuje w listach św. Pawła, których styl w Biblii Tysiąclecia nie zawsze jest komunikatywny. Bibliści preferują zwykle przekład bardziej dosłowny, odpowiedni na wykładzie z egzegezy i jedyny właściwy dla komentarza naukowego czy synopsy. Jeśli jednak zwykły czytelnik ma otwierać Pismo Święte z pożytkiem i radością, musi ono być ujęte w słowach dla niego zrozumiałych. To samo dotyczy czytań liturgicznych. W przypadku słów stosunkowo prostych jest oczywiście możliwe oddanie ich dosłownie i zarazem przystępnie. Z tych zapewne względów przekład Ewangelii w omawianym wydaniu wypadł dosłowniej niż reszta. Jednakże w przypadku tekstów trudnych należy na powszechny użytek wybrać ujęcie jaśniejsze, choćby i mniej dosłowne. Takie bowiem będzie szerzej czytane i przyswajane. Tłumaczenie swobodniejsze może zagrażać wierności. W dawniejszych polskich przekładach tego typu spotkamy luźne parafrazy (NT Seweryna Kowalskiego), a płynniejszy język kryje niestaranność (Biblia biskupa Kazimierza Romaniuka). W omawianym przekładzie tego niebezpieczeństwa w zasadzie uniknięto. Przekład jest wierny, choć niekoniecznie dosłowny. Na ogół nie popada bowiem w parafrazę. Efekt jasności osiągany jest przez budowę zdania, szyk i składnię, oraz przez nowocześniejsze słownictwo („kobieta” zamiast „niewiasty”, „zarządca” a nie „szafarz”). Pracując nad szykiem i rytmem zachowano poetycki charakter psalmów. Pod tymi względami przekład pastoralny przewyższa Biblię Tysiąclecia, a także dość podobne do niej wydanie ekumeniczne. W wielu przypadkach góruje też nad Biblią Poznańską, która pod względem metody tłumaczenia jest mniej jednolita. Jeśli dosłowne oddanie było wystarczająco jasne, tłumacze wcale od niego nie stronili, np. w Mt 5, 5: Szczęśliwi łagodni, ponieważ oni odziedziczą ziemię, brzmi jaśniej i ściślej niż w BT: Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię. W Ojcze Nasz mamy „długi” a nie „winy” (inna sprawa, że w tym miejscu zalecałbym użycie katechizmowego brzmienia modlitwy, z przekładem własnym w nocie). Gr. misthos to słusznie „zapłata”, a nie „nagroda”. Z uzasadnionych przekładów swobodnych wymienię nie zwalczajcie zła złem w Mt 5, 39; BT głosi w tym miejscu bierny pacyfizm (nie stawiajcie oporu złemu), podczas gdy Jezusowi chodziło o to, by się nie mścić. Tłumacze wykorzystali szansę, jaką było istnienie szeregu innych nowszych tłumaczeń różnego typu. Widać, że uważnie czytali przekłady bardziej dosłowne, szukając sposobów, by je uczynić zgrabniejszymi i jaśniejszymi. Mogli konsekwentnie skorzystać z najnowszego wydania krytycznego (Nestle-Aland wyd. 27). Przekład ten jest rzeczywiście „najnowszy”, w tym sensie, że z pożytkiem wykorzystał uprzednie. Mimo to, można by oczywiście zaproponować pewne poprawki. Tytułem przykładu: w Mt 5,22 niesłusznie przetłumaczono gr. more jako „bezbożniku”, gdy znaczy to „głupi” (w zdaniu chodzi o to, że ta sama obelga jest z jednej strony karana przez sąd ziemski, z drugiej przez Boży). Zalecałbym, by nie upraszczać, jak w Mt 5,28: Każdy, kto pożądliwie patrzy na kobietę. Lepiej byłoby: kto przygląda się kobiecie, aby jej pożądać: chodzi o działanie celowe, a nie odruchowe; ponadto w kontekście kwestii zdrady małżeńskiej gr. gyne oznacza raczej mężatkę niż kobietę w ogóle. Mało zrozumiałe zdanie z 2 Kor 6,14: Nie dźwigajcie obcego jarzma z niewierzącymi, brzmiałoby trafniej i aktualniej tak: Nie chodźcie z niewierzącymi w cudzym zaprzęgu. W J 5,9 niesłusznie mowa o Synu i Ojcu z dużej litery, gdyż występuje tam przykład z życia rodzinnego (synek lubi imitować zajęcia taty). Potem dopiero został on w tekście Ewangelii zastosowany do Osób Boskich. W Mk 1,43 zatarto (jak w BT) nieoczekiwany gniew Jezusa. Ps 80,16 jest niejasny, w BT było lepiej. W stronę uwspółcześniania języka można było pójść dalej. Termin „cudzołóstwo”, który całkowicie znikł z języka codziennego, należało stale, a nie sporadycznie, zastępować zwrotem „zdrada małżeńska”, tam gdzie jej dotyczy. Analogicznie zamiast „dziękczynienia” może być „podziękowanie”, a zamiast „zstępującego”, „schodzący”. Jak w Biblii Tysiąclecia przyjęto pisownię wszystkich zaimków odnoszących się do Boga i Jezusa z dużej litery. Jest to niestety ortografia wprowadzona sztucznie, wbrew dawniejszej tradycji (od czasów Wujka po Dąbrowskiego), sprzeczna też z zasadami przyjętymi w wydaniach Biblii w innych językach. Niesłusznie więc uchodzi za normatywną. Masowy czytelnik nie jest nawykły do tekstów kościelnych i odbiera ją jako męczącą i dziwaczną, i ma rację, bo Jezus nie mówił przecież o sobie „Ja” i „Mnie” z dużej litery! W językach oryginalnych zaimki wcale nie są akcentowane. Przyjęte rozwiązanie nie wynika z wierności oryginałowi, lecz z pewnej maniery, a szkodzi przystępności dla ogółu, która była ważnym celem przekładu. Metoda pracy była bardziej zespołowa niż przy przekładach dawniejszych. Pierwsza propozycja tłumacza była recenzowana przez kilka osób i przepracowywana wspólnie z redaktorami naukowymi. Podobną metodę zastosowano z powodzeniem w wielu przekładach obcych, jak Einheitsübersetzung czy New English Bible. Pozwala ona pogodzić koncepcję tłumacza z twórczym, krytycznym wkładem innych i nadać całości wystarczającą jednolitość. Pozwala też uniknąć pomyłek, których samotny tłumacz nie jest w stanie do końca się ustrzec. Towarzyszyły tej pracy staranne korekty. Była to tym samym metoda czasochłonna i pracochłonna, gdyż praca nad przekładem trwała blisko 9 lat i zaangażowała sporą grupę biblistów (lista różnych współpracowników zajęła prawie stronę, więc jej nie cytuję). Ten wkład pracy przyniósł owoce. Ze względu na znaczną rolę rewidujących przekład oraz redakcji naukowej, nie podano przy księgach, kto był ich głównym tłumaczem względnie autorem objaśnień. Wydaje mi się, że taka informacja powinna jednak zostać zamieszczona, może gdzieś na końcu tomu. Bardzo ważną część tego wydania stanowią dość obszerne objaśnienia. Są one kilku rodzajów. Przed księgami znalazły się dwustronicowe wprowadzenia, przedstawiające kwestie historyczne, literackie i teologiczne. Odpowiadają one aktualnemu stanowi wiedzy i są ujęte przystępnie. Co najwyżej proponowałbym wyraźniej i więcej napisać o zastrzeżeniach przeciw Pawłowemu autorstwu listów pasterskich (o Kol i Ef napisano trafnie). Więcej uwag miałbym do wprowadzeń do całości. Rozdzialik Zanim zaczniesz czytać Biblię lepiej by pasował na początku niż na końcu. Nie należało sugerować (s. 15), że NT spisali zasadniczo sami apostołowie. Przy Ewangeliach (s. 17-18) zbędne są uwagi o Griesbachu, natomiast należało je porównać z biografiami starożytnymi i odnotować włączone w nie małe formy literackie, przypowieści i inne. Po bokach tekstu umieszczono odsyłacze do tekstów paralelnych oraz mniejsze noty w kwestiach szczegółowych. Na dole strony natomiast znajdują się kilkuzdaniowe objaśnienia do kolejnych perykop. Unikają one parafrazowania tekstu, które jest plagą wielu komentarzy. Skupiają się na jego przesłaniu, jak też wskazują i wyjaśniają zawarte w perykopie trudności. Uczulają na sens przenośny. Informacje są dobrze dobrane i prawie zawsze trafne (aczkolwiek np. w Mt 5,43 nie należało utożsamiać nierządu, czyli prostytuowania się, z małżeństwem między krewnymi). Język objaśnień jest przystępny, czasami tylko wkradł się styl akademicki: Kazanie na Górze w warstwie literackiej jest dziełem ewangelisty, który wykorzystał treść nauki Jezusa pielęgnowanej przez pierwotny Kościół (s. 27). Lepiej byłoby: Ewangelista zbudował Kazanie na Górze z pojedynczych nauk Jezusa, przekazywanych ustnie w Kościele pierwotnym. W notach do psalmów bardzo brakuje ich numerów łacińskich. Na końcu tomu znajduje się krótki słownik z encyklopedycznymi objaśnieniami 96 najważniejszych pojęć, tabela chronologiczna i kilka mapek. W tej części poprawiłbym zwyczajowe, ale zbyt wczesne datowanie Abrahama z ok. 1850 r. na XV w. przed Chr. itd., jak też dodałbym prawdopodobną datę ukrzyżowania 7 IV 30 r. Przydatny byłby również niedługi indeks, mała konkordancja, wzorowana np. na Einheitsübersetzung. Podzielenie objaśnień na kilka kategorii w połączeniu ze zwięzłością języka pozwoliła przekazać dużo wiadomości bez zbytniego zwiększania objętości dzieła. Przejrzystości sprzyja forma graficzna stron, generalnie udana, aczkolwiek trzeba przywyknąć do żywej paginy na dole. Odnotujmy jeszcze ładną okładkę, która łączy tradycję z nowoczesnością. Pod względem jakości objaśnień wydanie to wypada wyraźnie lepiej niż inne. Biblia Tysiąclecia i wersja biskupa Romaniuka są daleko uboższe w komentarze, a wydanie ekumeniczne nie ma ich prawie wcale. Biblia Poznańska zawiera przy NT nieco więcej objaśnień, ale mają w dużej mierze cechy skróconych not naukowych, a nie charakter pastoralny. Podział całości na cztery tomy czyni ją niepraktyczną dla zwykłych wiernych, Ponadto powstała ona ponad trzydzieści lat temu. Łącznie prowadzi to do konkluzji, że mimo pewnych usterek, łatwych do usunięcia w następnych wydaniach, właśnie ten najnowszy przekład wydaje się najbardziej w tej chwili godnym polecenia szerokiemu gronu czytelników polskim tłumaczeniem Pisma Świętego. Należy go też uznać za niezbędny dla duszpasterzy, studentów teologii i członków ruchów religijnych. Powinien zostać dopuszczony do czytania w liturgii. Od czasu pojawienia się Biblii Tysiąclecia i Poznańskiej stanowi najważniejsze wydarzenie na polu polskich przekładów biblijnych. Michał Wojciechowski, Olsztyn (w dniu św. Hieronima, 30 IX 2005) Źródło: Collectanea Theologica 75: 2005 nr 4, Wykorzystano w Opoce za zgodą Autora opr. mg/mg nie może dziwić obecność tego sposobu wypowiadania się w Biblii. Por. T. Jelonek, Biblia w świecie mitów, Kraków 2015, s. 153-165. 3 Forma literacka tego typu opowiadań sprawiała, że doskonale nadawały się one do re-cytowania podczas rodzinnych spotkań. Starsi, którzy znali je na pamięć, przekazywali
Gdy chcę przeczytać Biblię w całości, zacząć od początku czy od Nowego Testamentu? Jaki przekład Pisma Świętego poleca biblista? I dlaczego koniecznie trzeba zajrzeć choć raz do interlinearnego wydania Ewangelii?Orygenes pisze, że człowiek powinien kontemplować i czytać szaty Chrystusa, którymi są słowa Ewangelii, i wzywać pomocy Ducha Świętego, bo tylko Duch może sprawić, że szaty te będą jaśnieć i staną się białe jak światło. Często zdarza się, że czytamy książki o Biblii, a nie znajdujemy czasu na lekturę Słowa Bożego. Z jakich pomocy możemy skorzystać, żeby lepiej poznać i zrozumieć natchnione teksty – radzi Michał Wilk, biblista, założyciel i redaktor portalu BibleNote+ (dawniej Orygenes+).Dorota Szumotalska: Powiedzmy, że jestem katolikiem mieszkającym w miejscowości, w której nie mam dostępu do wykładów z Biblii ani dobrej biblioteki. Co mogę zrobić, żeby lepiej poznać Pismo Święte?Michał Wilk: Pierwszym krokiem jest systematyczna lektura Biblii. Biblię możemy czytać zasadniczo na trzy sposoby. Po pierwsze, idąc od Księgi Rodzaju, czyli od początku, do Apokalipsy, czyli do końca. To jest tzw. lectio continua. W internecie dostępne są najróżniejsze plany czytania Biblii: na pół roku, na rok, na dwa lata. Chodzi zatem o to, by przeczytać Biblię od deski do deski, przy czym za pierwszym razem dobrze jest zacząć od Nowego Testamentu, a potem przeczytać Stare także:Kard. Krajewski: Kiedy czytam Pismo Święte, ono czyta moje życie, a ja widzę więcejDruga metoda polega na codziennym czytaniu Biblii z Kościołem. Tu trzymamy się cyklu liturgicznego. Kościół katolicki w danym dniu na całym świecie czyta w liturgii te same czytania. Taka lektura daje nam bardzo ważne poczucie jedności z wierzącymi całego trzecia droga, a pisali o niej już Ojcowie Kościoła, to tzw. scrutatio, czyli tłumaczenie konkretnego fragmentu Pisma innymi, paralelnymi słowami Biblii. Biblia najlepiej tłumaczy sama siebie. Kiedy czytamy jakiś fragment, dobrym zwyczajem jest przeczytać – jako komentarz – inne miejsca Pisma, które tematycznie łączą się z tekstem polecam wydania Biblii, które na marginesie mają jak najwięcej sigli do miejsc paralelnych, przede wszystkim Biblię Jerozolimską. Taka lektura przypomina trochę buszowanie po internecie, gdzie mamy całą strukturę linków i wszyscy podejmują się zgłębiania Pisma Świętego, ponieważ jest to trudne. Czy naprawdę każdy katolik musi to robić? A co, jeśli mieszkamy poza dużym miastem i nie mamy możliwości studiowania Biblii?Studiowanie Biblii nikomu nie przychodzi bez wysiłku. Na to potrzeba czasu i zaangażowania. Jeśli ktoś naprawdę mieszka w miejscu, gdzie nie ma łatwego dostępu do biblioteki, to pomocą jest oczywiście internet. Myślę, że w naszych czasach nie ma wymówki. Wszyscy mamy dostęp do bardzo dobrych stron w czego zacząć naukę?Zawsze każdemu serdecznie polecam uczenie się języków biblijnych, przede wszystkim greki, by móc czytać Nowy Testament. A jeśli komuś starczy sił, to i hebrajskiego, by móc czytać w oryginale Stary nieprawda, że są to bardzo trudne języki, zarezerwowane tylko dla ekspertów. Dziś mamy bardzo dobre podręczniki, niektóre napisane z myślą o samoukach. Mamy niezłe tłumaczenie interlinearne, czyli takie, gdzie pod tekstem greckim czy hebrajskim słowo po słowie zamieszczone są znaczenia po polsku. Każdemu bardzo gorąco polecam przeczytanie Nowego Testamentu w wydaniu interlinearnym. Choćby raz w życiu. To jest niesamowita przygoda! Frajda dla ducha i ogromny wybór przekładów Pisma Świętego, do których jest dziś łatwy dostęp. Po jakie Pismo Święte sięgnąć na początku? Czy sięgać po przekłady katolickie czy warto czytać niekatolickie?To jest dobre pytanie, ponieważ niektóre tłumaczenia są przekłamane, czyli niezgodne z oryginałem – np. niektóre wydania Świadków liturgii Kościoła katolickiego używamy Biblii Tysiąclecia. To jest przekład, który znamy najlepiej ze słuchu. Moim zdaniem nie jest on najlepszy i niestety zawiera – mówiąc delikatnie – sporo archaizmów i nieszczęśliwych konstrukcji chodzi o przekłady katolickie, to polecałbym przede wszystkim Biblię Paulistów. To jest przekład, nad którym pracowało wielu specjalistów nie tylko od języków starożytnych, ale także od języka polskiego. W Edycji św. Pawła mamy bardzo dobre przypisy filologiczne i historyczne, one są zgodne z najnowszym stanem przekład katolicki, jeszcze lepszy, choć mniej popularny, to tłumaczenie ks. prof. Remigiusza Popowskiego. Ksiądz Profesor był nie tylko biblistą, ale i filologiem greckim z krwi i kości – latami kierował katedrą filologii klasycznej na KUL. Zawdzięczamy mu pierwsze i jedyne tłumaczenie Septuaginty na język polski oraz doskonały przekład Nowego Testamentu. Od niedawna Biblia Popowskiego jest dostępna na rynku polskim jako „Biblia pierwszego Kościoła”. Gdy ktoś mnie pyta, jaką Biblię kupić, mówię bez wahania: „Biblię pierwszego Kościoła”. Jest najlepsza!Także bracia protestanci mają do zaoferowania świetne tłumaczenia Biblii na język polski. Kościół katolicki daje imprimatur na Biblię używaną w liturgii, ale to nie znaczy, że nie możemy sięgać po niekatolickie Biblie w lekturze osobistej. Moim zdaniem najlepszym polskim tłumaczeniem Nowego Testamentu na język polski jest przekład pana Piotra ze studentami czytamy św. Pawła w przekładzie Zaremby, młodzi ludzie często pytają mnie ze zdumieniem, jak to możliwe, że dopiero u Zaremby odkryli literackie piękno Biblii, zwłaszcza hymnów się bierze tekst oryginalny, który jest podstawą do tworzenia przekładów? Tekst oryginalny powstaje na podstawie zachowanych manuskryptów. W krytyce tekstualnej, czyli nauce rekonstruującej tekst oryginalny, sięgamy do najstarszych i najlepiej zachowanych manuskryptów. Jeśli chodzi o Nowy Testament, najważniejsze są trzy kodeksy z IV w. – Kodeks Synajski, Watykański i Aleksandryjski. Z kolei z II i III w. mamy papirusy, czyli fragmenty Nowego także:Warto czytać Pismo Święte na chybił trafił? Czy od deski do deski? Rozmowa z biblistkąDlaczego są takie różnice w przekładach?Po pierwsze dlatego, że żadne tłumaczenie nigdy nie jest doskonałe. Tłumaczenie jest sztuką, a im bardziej ktoś jest obdarzony kunsztem literackim i im bardziej bierze pod uwagę osiągnięcia współczesnej egzegezy i stan najnowszej wiedzy, tym może mieć ciekawsze pomysły. Druga rzecz – każdy przekład jest robiony w konkretnym celu. W ciągu ostatnich piętnastu lat zrobiłem pięć przekładów Ewangelii według św. Marka i są w nich spore różnice. Co ciekawe – one nie są lepsze czy gorsze, lecz każde jest niezłe pod jakimś konkretnym przekład Biblii Tysiąclecia, który jest przeznaczony do słuchania w kościele. W przekładzie liturgicznym zdania powinny być krótsze i bardziej linearne, ponieważ percepcja ze słuchu w naszym kręgu kulturowym jest słabsza w porównaniu z kulturami wschodnimi. Z kolei Biblie przeznaczone do czytania osobistego, te, które czytamy wzrokiem, a nie słuchamy uchem, powinny w oddaniu frazy bardziej zbliżyć się do oryginału, bo nasza kultura jest kulturą percepcji inny cel ma przekład interlinearny – ten może być przydatny w egzegezie czy analizie retorycznej. Tu chodzi o to, by oddać słowo po słowie strukturę frazy oryginalnej. Nie ma więc złotego środka. I nigdy nie ma jednego najlepszego przekładu. Przekład to rzecz względna. Jeden lepiej się nadaje do słuchania, inny – do czytania, jeszcze inny – do egzegezy naukowej. Każdy przekład jest dobry wtedy, gdy jest metodologicznie spójny z założonym dostęp do kilkudziesięciu tłumaczeń. Po wybraniu jednego z polecanych i tak nastąpi moment, w którym podczas lektury trafimy na niezrozumiałe dla nas fragmenty. Jak można przez nie przejść?Tutaj pomocą są komentarze. Biblia ma dwóch autorów – Boga i człowieka. Każda fraza ma na sto procent za autora Boga i na sto procent za autora człowieka. A to znaczy, że w warstwie językowej Biblia jest uwarunkowana kulturowo: powstała w konkretnych realiach historii, została spisana w konkretnych językach (i to zupełnie odmiennych od języka polskiego!), ma w tle konkretną kulturę, która jest zupełnie inna niż nasza. Te historyczne czy językowe odmienności nie są przeszkodą, nawet jeśli są dla nas niezrozumiałe, by słowo Boże stało się w naszym życiu sakramentem pan Piotr Zaremba powiedział kiedyś, że Biblia jest jak książka kucharska. Rzecz polega nie na tym, by skupiać się na samej książce, ale by z jej pomocą przyrządzić wyśmienite danie, którego smaki są smakiem stylu naszego życia. Natomiast zrozumienie sensu historyczno-kulturowego, a więc tej warstwy pochodzącej od człowieka i kultury starożytnych, może tylko pomóc. I tu z pomocą przychodzą od przypisów na marginesach naszych Biblii, przez komentarze wydawane w formie książkowej, przewodniki po lekturze duchowej po bardzo zaawansowane komentarze o charakterze filologicznym i naukowym. I w tę grupę wpisują się niektóre komentarze zamieszczone w internecie. Na portalu Orygenes+ na każdą niedzielę piszemy komentarze do Ewangelii w aspekcie historycznym, literackim i jeśli ktoś chciałby jeszcze bardziej zgłębić Pismo Święte w warunkach domowych, może sięgnąć po internetowy Uniwersytet Orygenes. Jak można z niego korzystać?Uniwersytet Orygenes+ jest portalem bliźniaczym do portalu Orygenes+. Jest to pierwsza w Europie biblijna platforma e-learningowa. Naszym celem było przeniesienie do sieci treści wykładanych na tradycyjnym uniwersytecie. I chyba się udało… W projekt Orygenes+ University zaangażowało się 48 najlepszych polskich biblistów, po miesiącu działania platformy mamy kilkadziesiąt tysięcy unikalnych wejść Orygenes+ University dostępne są kursy wprowadzające w świat i kulturę Biblii, historię, geografię, archeologię… Są też wprowadzenia do poszczególnych ksiąg oraz bardzo szczegółowe komentarze do tekstu Pisma. Wykłady są podzielone na poziomy według stopnia zaawansowania – początkujący, średniozaawansowany i na Uniwersytecie Orygenes zdaje się egzaminy?Nie, nie ma to kosztuje?U nas obowiązuje waluta i kurs Królestwa Bożego. Pan Jezus powiedział – Idźcie i głoście Ewangelię. Za darmo! Na Orygenes+ University wszystkie kursy są i zawsze będą otwarte dla wszystkich i za także:Oto, co się może niepostrzeżenie wydarzyć, gdy czytasz Pismo Święte
2) Transkrypcja fonetyczna z podziałem na sylaby 3) Transliteracja 4) Tekst Biblii Tysiąclecia 5) Wymowa lektora (MP3) (zob. informacje poniżej) NB . O ile się nie mylę, jest to pierwsza polska strona z interlinią hebrajsko-polską w systemie słowo pod słowem, co znacznie ułatwia czytanie poszczególnych słów.

Słowo Biblia pochodzi ze słowa greckiego biblion i oznacza zwój papirusu, księgę. Biblia została przetłumaczona na 1500 języków i dialektów. Cała Biblia została napisana w okresie obejmującym więcej niż 1500 lat. Jest to praca około 40 autorów, z najróżniejszych zawodów: rolnicy, rybacy, a nawet sławni królowie. Stary Testament został napisany w języku hebrajskim, z wyjątkiem niektórych wersetów z Ezdrasza, Jeremiasza i Daniela, które zostały napisane w języku aramejskim. Nowy Testament został napisany w języku greckim. Pierwszy kompletny przekład Biblii na język angielski zostało wykonane przez Wycliffa w 1380 roku. Martin Luther był pierwszym tłumaczem Biblii na język niemiecki. W bibliotece uniwersyteckiej w Getyndze, w Niemczech, jest Biblia, która została napisana na 470 liściach palmowych. Najstarsza księga Biblii to Księga Rodzaju. Uważa się, że została napisana przez Mojżesza, gdy był na pustyni. Pierwszy Psalm znajduje się w 2 Księdze Samuela 1:19-27, jest to lament Dawida nad Saulem i jego synem Jonatanem. Biblia zawiera 1189 rozdziały i wersety. W Księdze Estery werset 08:09 jest najdłuższym wersetem w Biblii. Największy rozdział Biblii to Psalm 119. Ostatnia księga Biblii, jaka została napisana to 3 List Jana. Najmniejsza księga to 2 List Jana. Księga Izajasza jest jak mała Biblia: ma 66 rozdziałów, pierwsze 39 piszą o przeszłości, a pozostałe 27 mają obietnicę przyszłości. Wszystkie wersety Psalmu 136 kończy się tym samym refrenem: "Albowiem na wieki trwa łaska jego". Judasz był jedynym z dwunastu apostołów, który nie był z Galilei. Wiersze 8, 15, 21 i 31 Psalmu 107 są identyczne. Matuzalem, najstarszym człowiekiem w Biblii, zmarł przed ojcem, Enoch, który wstąpił do nieba. Lot był ojcem i dziadkiem Moaba i Ben-Ammi, ponieważ córki Lota współżyły ze swym ojcem (Rdz 19:36-38). 42000 ludzi straciło życie, nie wiedząc, jak wymawiać słowo Shibboleth (Sdz 12:5,6) Adam nie miał matki. Jedyny wiek kobiety, jaki jest wymieniony w Biblii, to wiek Sarah (Rdz 23:1) Pierwsza operacja została przeprowadzona przez Boga, gdy wyjął żebro Adama (Rdz 2:21-22) Oprócz Jezusa, tylko Eliasz i Mojżesz pościli 40 dni i 40 nocy. (1 Krl 19:8; Pwt 9:09) Psalm 119, najdłuższy w Biblii, jest akrostychem. 176 znaki są podzielone na 22 sekcji po osiem znaków każda, odpowiadających każdej z alfabetu hebrajskiego. W Gat był człowiek wielkiego wzrostu, który miał 6 palców u każdej ręki i każdej stopy (2 Sm 21:20) Eliasz tak jak Jezus na pustyni miał przywilej jedzenia posiłku przygotowanego przez anioła. Istnieje wiele interesujących faktów odnoszących się do statystyki z Biblii. Jedną z liczb w Biblii jest 7. Wśród Hebrajczyków uznawano ją za świętą i symbol doskonałości. Noe miał 600 lat, kiedy skończył Arkę. Mądry Salomon stworzył ponad trzy tysiące przysłów. Werset, który jest w centrum Biblii to Psalm 118. Jest 594 rozdziałów przed i po Psalmie 118. Psalm 119 ma 176 wersetów. Psalm 117 jest najkrótszym rozdziałem w Biblii, ma dwa wersety. Największą księgą Biblii są Psalmy, ma 150 rozdziałów. Paweł, wielki apostoł pogan, został ścięty w Rzymie na zlecenie tyrana N

\n\n \n\n informacje o biblii na polski
Jak napisał Prymas Polski Kardynał Józef Glemp "Biblia Jerozolimska, tłumaczona na różne języki świata, spełnia bardzo ważna rolę w doktrynalnym przekazie słowa objawionego dzięki wprowadzeniom, komentarzom i odnosnikom zamieszczonym na marginesach, umożliwiającym pogłebienie znajomości czytanych tekstów oraz nawiązanie do

Przed reformacją Dysponując mnóstwem wydań Biblii uznajemy ich obecność za oczywistą. Tymczasem na początku XVI-ego wieku, po pięciu stuleciach chrześcijaństwa w Polsce, Pismo Święte było praktycznie niedostępne dla przeciętnego czytelnika. Niektórzy księża czytali Pismo po łacinie, sporządzono nawet przekład na język polski dla żony króla Władysława Jagiełły, królowej Zofii , ale zwykły chrześcijanin nie mógł bezpośrednio poznawać słów darzących życiem. Wynikało to z szeregu przyczyn, począwszy od analfabetyzmu, a skończywszy na znacznych kosztach sporządzania rękopisów. Jednak podstawowym powodem była niechęć kościoła łacińskiego do sporządzania i rozpowszechniania przekładów na języki narodowe. Ponieważ lektura Biblii skłaniała lud chrześcijański do wyciągania wniosków odmiennych od nauki kościelnej hierarchii, uznano, że najlepiej będzie jeśli Pismo pozostanie księgą nieznaną prostaczkom, a jej interpretacja i wykład należeć będzie wyłącznie do kleru. W Europie Zachodniej można było zginąć na stosie za samo posiadanie fragmentów Pisma Świętego, takich jak Dziesięć Przykazań, czy modlitwy Ojcze Nasz. Gdy Wycliffe dokonał przekładu na język angielski, arcybiskup Arundel w liście do papieża Jana XXIII napisał: ,, ten wstrętny i zapowietrzony osobnik o złym imieniu — John Wycliffe, syn starodawnego węża, prawdziwy zwiastun i dziecię antychrysta […] aby dopełnić miary swej złości, postanowił zabrać się za nowe tłumaczenie Pism na język ojczysty. ” Niecałe dwa stulecia później Papież Pius IV stwierdził „ Doświadczenie bowiem wykazało, że jeśli Biblia jest dostępna w języku ludowym wszystkim bez różnicy, powstaje stąd wskutek ludzkiej lekkomyślności więcej szkody niż pożytku (plus detrimenti quam utilitiatis) ” i zabronił laikom czytania Biblii bez specjalnego zezwolenia wydanego przez biskupa lub inkwizytora. Księża odprawiali liturgię po łacinie, twierdząc że na krzyżu był napis w trzech językach, a zatem nabożeństwo winno być prowadzone tylko po łacinie, w języku greckim lub hebrajskim. Tekst Pisma również chciano pozostawić tylko w tych językach, a jeśli już dokonywano przekładu, to za podstawę służyła wersja łacińska, a nie źródłowe teksty greckie i hebrajskie. W efekcie znakomita większość chrześcijan nie rozumiała ani słowa z odprawianych nabożeństw i czytanych tekstów Biblii. Budziło to zrozumiałe sprzeciwy. Już wielki misjonarz Słowian, Cyryl mówił: „Czy nie spada deszcz od Boga na wszystkich jednako? Albo czy nie świeci słońce także na wszystkich, czy nie oddychamy powietrzem wszyscy jednakowo? A więc jak to możliwe, że wam nie wstyd brać pod uwagę tylko trzy języki i wszystkim innym narodom i szczepom nakazywać, by były ślepymi i głuchymi?…“ Na sejmiku w Środzie Wielkopolskiej (1534 r.) szlachta skarżyła się: „ Item prosiemy, aby nam księża nie bronili imprymować po polsku historyj, kronik, praw naszych, i też inszych rzeczy, a zwłaszcza o Biblią. Abowiem każą sobie bić rzeczy rozmaite, a czemu też nie mają bić naszym językiem? Tu też wielka nam krzywda się widzi od księży, abowiem każdy język ma swym językiem pisma, a nam księża każą głupiemi być. ” To wielkie pragnienie częściowo zaspokajały tłumaczenia poszczególnych ksiąg biblijnych, głównie Księgi Psalmów. Chrześcijanie polscy nie mieli jednak dostępu do całej rady Bożej. Zasadnicze zmiany miało przynieść dopiero upowszechnienie się druku oraz prawdziwa eksplozja przekładów na język polski w czasach reformacji. Biblia Leopolity Już na początku XVI-ego wieku, drukowano przetłumaczone na polski fragmenty Pisma, ale palmę pierwszeństwa wśród kompletnych polskich Biblii drukowanych dzierży, wydana w 1561 roku w drukarni Szarfenbergera w Krakowie, Biblia Leopolity. Pod takim pseudonimem opublikował swoje dzieło prawdopodobnie profesor Akademii Krakowskiej Jan Nycz. Niestety opierając się w swojej pracy głównie na wcześniejszym, nieznanym dzisiaj przekładzie polskim oraz Wulgacie, tłumacz obarczył swoje dzieło szeregiem archaizmów i nieścisłości, które ograniczyły jego zastosowanie. Biblia Brzeska Pierwszy drukowany przekład całej Biblii na język polski z języków oryginalnych ukazał się w roku 1563 w Brzegu staraniem księcia Mikołaja Radziwiłła, który tak pisał w skierowanej do króla Zygmunta Augusta dedykacji: „Bo ztąd przypatrzy się pierwej każdy temu kresowi, ku któremu prze zbawienie nasze wieczne siebie i żywoty nasze prowadzić mamy. A potym też w tym świętym piśmie i to wszelaki stan najdzie a obaczy i nauczy się tego, począwszy od pana, jako on porządnie Rzeczpospolitę sprawować ma; najdą też i poddani w jakich obyczajoch a postępkoch przystojnych przeciw Bogu i przełożonym swym zostawać mają.” Publikacja ta była zwieńczeniem wielu lat pracy tłumaczy i stylistów wyznaczonych przez polskie kościoły ewangelickie. Pięknie wydana Biblia zawierała szereg ilustracji, plan czytania na cały rok oraz podsumowanie nauki Starego i Nowego Testamentu. Biblia Brzeska to pierwszy przekład z języków oryginalnych, przekład piękny i wierny, choć niestety, wskutek działań kontrreformacji, praktycznie zapomniany. Biblia Wujka Postępy reformacji wywołały wielkie zaniepokojenie Rzymu. Do pomocy w walce z nowym zagrożeniem sprowadzono do Polski misjonarzy nowopowstałego zakonu jezuitów. Ponieważ teologiczne dysputy wymagały argumentowania w oparciu o Pismo Święte, niezbędne było posiadanie własnego, katolickiego przekładu. Roli tej nie mogło spełnić tłumaczenie Leopolity. Jezuici postanowili sporządzić nowy przekład z Wulgaty, którego tłumaczem został ksiądz Jakub Wujek. Nowy Testament wydano w 1593 r., Psałterz rok później, a całe Pismo Święte, poddane rewizji po śmierci autora, w roku 1599. Biblia Wujka odegrała olbrzymią rolę dla rozwoju literatury polskiej i świadomości teologicznej. Akceptowana przez dominujący kościół, umożliwiała przez setki lat szerokim rzeszom czytelników poznawanie Słowa Bożego. Nawet powstałe w XIX wieku protestanckie Towarzystwa Biblijne, chcąc uniknąć oporów duchowieństwa, drukowały tę Biblię dla pożytku polskich katolików aż do XX wieku. Na kolejny katolicki przekład, dokonany wreszcie z języków oryginalnych — Biblię Tysiąclecia — przyszło poczekać do 1965 roku. Biblia Budnego Arianin, Szymon Budny, niezadowolony zarówno z wydań katolickich, jak i z Biblii Brzeskiej wydał w roku 1572 w Nieświeżu własne tłumaczenie całego Pisma Świętego. Ten ciekawy pod względem językowym i świadczący o wielkich zdolnościach tłumacza przekład, ze względu na kontrowersje doktrynalne zyskał uznanie głownie wśród współwyznawców autora. Biblia Gdańska Biblia Brzeska spotkała się z olbrzymią krytyką. Zarzucano jej zależność od przekładu francuskiego i od łacińskiej Wulgaty i heretyckość przypisów. Czary goryczy dopełnił syn Mikołaja Radziwiłła, który powróciwszy do katolicyzmu wielkim nakładem kosztów wykupywał egzemplarze Biblii, które potem spalono publicznie na rynku razem z innymi protestanckimi książkami. Brzeska, która wydana w pomyślnych dla polskiej reformacji czasach. była z racji swego formatu księgą drogą, stała się również księgą rzadką. Zastrzeżenia co do jakości tego zgłaszali nie tylko katolicy, ale i arianie. Pojawiła się paląca potrzeba ponownego wydania Biblii, wydania uwspółcześnionego i tańszego. Olbrzymią pracę korekty tekstu Biblii Brzeskiej i porównania z innymi wydaniami i językami oryginalnymi wykonali głownie Daniel Mikołajewski i Jan Turnowski, korzystając z niepublikowanego przekładu Biblii księdza Janickiego. Najpierw ukazał się w roku 1606 Nowy Testament, a cała Biblia wychodzi drukiem dopiero w roku 1632, stając się z miejsca przedmiotem ataku przeciwników. Arcybiskup Wężyk wydaje zakaz jej czytania przez katolików i rozpoczyna akcję niszczenia wydrukowanych egzemplarzy. Kolejne wydanie ukazać się musiało poza granicami kraju — w Amsterdamie i odtąd Biblia ta, podobnie jak przekład księdza Wujka, była często wydawana za granicą. W kręgach protestanckich zastąpiła ją dopiero, opublikowana w 1975 roku, Biblia Warszawska, przy czym do dzisiaj niektórzy uważają Gdańską za najlepszy i najwierniejszy polski przekład. Podsumowanie Wytężona i prowadzona w trudnych warunkach międzywyznaniowej polemiki praca tłumaczy, korektorów i wydawców przyniosła wspaniały owoc. Zarówno kościoły ewangelickie, jak i kościół katolicki dysponowały odtąd uznanym wydaniem tekstu biblijnego w języku ojczystym. Droga do Słowa Bożego stanęła przed Polakami otworem. Odtąd już tylko od ich swobodnej decyzji zależeć miało, czy zechcą poświęcić swój czas na poznawanie Bożej prawdy, czy też nie. Z uwagi na bardzo skrótowy charakter artykułu, osobom zainteresowanym pogłębieniem wiedzy o dawnych tłumaczeniach chciałbym polecić następujące pozycje: Biblia w języku polskim, Maria Kossowska Studium o Biblii Gdańskiej, ks. dr Tadeusz Wojak Biblia Gdańska i inne tłumaczenia, ks. Jan Szeruda * O autorze: Paweł Lutze jest wybitnym znawcą literatury chrześcijanskiej, redaguje stronę Literatura Chrześcijańska

m62Fc9l.
  • xjlinc5g7j.pages.dev/323
  • xjlinc5g7j.pages.dev/251
  • xjlinc5g7j.pages.dev/109
  • xjlinc5g7j.pages.dev/365
  • xjlinc5g7j.pages.dev/298
  • xjlinc5g7j.pages.dev/62
  • xjlinc5g7j.pages.dev/291
  • xjlinc5g7j.pages.dev/167
  • xjlinc5g7j.pages.dev/356

    • informacje o biblii na polski